De Analyse fase

Om een goede basis te krijgen voor dit project ben ik na het PvA verder gegaan met de analyse fase, informatie informatie informatie, daar draait het om. Gedurende een week ben ik tussen de colleges en opdrachten door bezig geweest met het opstellen van o.a. een procesboom, en heb ik aan de hand van de hoofd en deelvragen informatie gezocht die relevant is voor het project.
In de Analyse fase is het de taak van de ontwerper om te weten waar hij aan gaat beginnen, en aan de hand van de gevonden informatie een gedetailleerde ontwerpvisie opstellen.
Ik ben begonnen met het opstellen van een procesboom, gewoon om me zelf eens te verplaatsen in de positie van het product dat ik ga ontwerpen, met de nieuwe inzichten heb ik mijn deelvragen opgesteld en ben ik op zoek gegaan naar informatie. Na deze informatie netjes te verwerken in een verslag ben ik het PvE op gaan stellen, en als laatste heb ik de ontwerpvisie opgesteld.
Het resultaat was tot zondag avond 8 uur typen om alles te verwerken, maar toen had ik wel (eindelijk) een verslag klaar, een procesboom af en een ontwerpvisie.
En zoals bij alles hoort ook bij deze opdracht een leer moment, ik heb geleerd dat ik wat beter had moeten plannen, en meer tijd had moeten nemen om alles gedetaileerd uit te werken. Echter, soms komt het er gewoon niet van, en terug in de tijd kan nog niemand...
In een volgende analyse fase zal ik meer tijd besteden aan het zoeken naar informatie, want daar ben ik deze keer op spaak gelopen, en dat heeft me mijn zondag gekost.

 

 

 

 

 

            

Auteurs:

Koen de Knegt

Opleiding:

Engineering, Design & Innovation

Instelling:

HZ University of applied sciences

Begeleider:

Ir. W. Haak MTD

Inleiding:

Dit verslag geeft de analyse weer van alle onderwerpen die met straatmeubilair te maken hebben. In dit blok is de opdracht om straatmeubilair voor de gemeente Vlissingen te ontwerpen, dat een toevoeging vormt aan het straatbeeld van de boulevard. Om dit project tot een goed einde te brengen heb ik een grondige analyse uitgevoerd. Ik heb ondezoek gedaan naar de 4 kwadranten van het zonnenwiel en ik heb me verdiept in de opdracht.

Inhoud

Inleiding: 2

Inhoud. 3

Opdracht: 4

Probleemstelling: 5

Hoofdvraag: 5

Deelvragen: 5

Uitwerking Deelvragen: 6

Conclusies: 19

Ontwerpvisie:  . 20

Bijlagen: 21

Bijlage 1: Procesboom.. 21

Bijlage 2: PvE/W... 21

Bijlage 3: boek DNA Vlissingen. 21

Bijlage 4: Collage straatbeeld Vlissingen. 21

Bijlage 5: Catalogus “euroform w”. 21

Bijlage 6: Criteria document duurzaam inkopen straatmeubilair 21

Opdracht:

De opdracht is als volgt geformuleerd in de Reader blok 5, Integrated Product Design:

a.  Ontwerp een modulaire productfamilie van straatmeubilair opgebouwd uit een set van bank[en], vuilnisbak[ken] en verlichtingsarmatuur voor de Vlissingse boulevard, die niet alleen past bij de visie boulevards 2020 maar ook in grote serie produceerbaar is.

b. Onderbouw de gemaakte keuzes (waaronder materiaal, esthetiek, typisch Vissings, onderhoud en budget) in woord, schrift en beeld.

c. Werk twee totaalproducten volledig uit in een technisch documentatiepakket voor productie.

De opdrachtgever is de gemeente Vlissingen. Deze is verantwoordelijk voor het aanleveren van de noodzakelijke kaders bij de opdracht aan de opdrachtnemer(s).

Tijdens de briefing is duidelijk gemaakt wat de concept visie is voor de boulevard, deze omvat veel meer dan alleen verbetering van het straatmeubilair. Het vernieuwde straatmeubilair is echter wel de bindende factor, door middel van activiteiten, ruimte voor particulier initiatief, opening van de kazematten, en verbetering van de toegangswegen wil de gemeente toeristen naar de boulevard trekken. Het straatmeubilair moet dan het straatbeeld zodanig verbeteren dat toeristen ook blijven en terug komen.

 

Probleemstelling:

Hoofdvraag:

Hoe kan het vervangend straat meubilair bijdragen aan het bereiken van de gewenste sfeer van de boulevard in Vlissingen?

Deelvragen:

Mens:

1. Welk straatbeeld roept het DNA van Vlissingen op?
2. Welk straatbeeld wil de gemeente Vlissingen in stand houden op de boulevard?
3. Welke onderdelen van vormtaal kan ik gebruiken in het ontwerp?
4. Welke kleuren wil de gemeente Vlissingen gebruiken?
5. Welke materiaalen zijn geschikt voor straatmeubilair?
6. Welke antroprometrische ergonomie wil ik terug laten komen in dit ontwerp?
7. Welke informationele ergonomie is van belang voor dit ontwerp?
8. Welke veiligheids eisen worden aan straatmeubilair gesteld?
9. Op welke manier kan ik straatmeubilair ontwerpen dat cultureel en sociaal verandwoord is binnen Vlissingen?

Markt:

10.  Binnen welke marge mag de kostprijs vallen?
11.  Op welke manier kan ik het onderscheidend vermogen waarborgen?
12. Wat zijn de leveranciers van straatmeubilair voor de Nederlandse Gemeenten?

Milieu:

13.  Welke levensduur moet het product hebben?
14.  Aan welke duurzaamheids eisen moet straatmeubilair voldoen?

Techniek:

15.  Wat houd een modulair ontwerp in?
16.  In welke modules kan ik de producten verdelen?
17.  Op welke manier kan ik ontwerpen voor productie in grote series?
18. Hoe kan ik materiaalgebruik minimalizeren?
19.  Welke constructies worden gebruikt in bestaant straatmeubilair?

Vervolg deelvragen:

20.  Welke hoofdfuncties moet mijn ontwerp maximaal vervullen?
21.  Welke deelfuncties hebben de producten?
22.  Welke mogenlijkheden zijn er om een product vast te zetten in een grondlaag van 10cm (met tegels)

Uitwerking Deelvragen:

Hieronder zal ik per deelvraag de gevonden informatie weergeven, en de vraag beandwoorden.

1.  Welk straatbeeld roept het DNA van Vlissingen op?

“Ongepolijst

De trefwoorden in het DNA-boek zijn: ongepolijst, kleurrijk, no-nonsense, maritiem, kunst & festival en internationaal. De slogan is meteen een stukje DNA: Vlissingen, stad aan zee.”

 (Gemeente Vlissingen, 2010)

De Gemeente Vlissingen heeft in 2010 in samenwerking met inwoners, bedrijven en organisaties het DNA van Vlissingen opgesteld. Dit is samengevat in een boekje met foto’s en verklaringen in teks. Dit document is de leidraad voor alles wat vlissingen aangaat.  Eerst zal ik ieder individueel aspect van het DNA behandelen, dan zal ik de conclusie trekken omtrend het straatbeeld van de Boulevard te Vlissingen.

Vlissingen, stad aan zee is het eerste punt van het DNA, alles in Vlissingen ademt de zilte zeelucht die onvermijdelijk verbonden is aan de schelde. De loodshaven in de binnenstad , met daarachter de jachthaven zet gelijk het beeld neer, dat samen met de oude gebouwen die altijd een functie hebben gehad met de zeevaart zorgen dat Vlissingen niet snel van zijn maritiem karakter af zal komen.
Ongepolijst  is een bijvoegelijk naamwoord dat heel goed op Vlissingen toepasbaar is. In tegenstelling tot de trend die in andere steden zichtbaar is, is Vlissingen niet bang om techniek te laten zien, harde geometriesche vormen zijn orde van de dag, en roestplekken hoef je niet naar te zoeken.
Kleurrijk is ook van toepassing op Vlissingen, waar je in bijvoorbeel Middelburg veel dezelfde kleuren tegenkomt, is het in vlissingen aan de bewoner(s) om kleur te geven aan hun gevel. Dit resulteerd niet in een regenboog stad, maar een kleurplaat waar redelijk wat vlakjes op een schijnbaar willekeurige volgorde zijn ingekleurd. Als “huiskleur” heeft de gemeente het Maritiem Blauw aangedragen.

No-nonense is een onderdeel van Vlissingen dat de bewoners zelf uitstralen, in het boek DNA Vlissingen word gequoted: “steek een Vlissinger niet in een zondag’s pak, daar worden ze alleen maar ongelukkig van”.  Daar naast is in Vlissingen ook wijnig opsmeuk te vinden, een gebouw of schip moet een functie vervullen, daar word het op gebouwd. Voor dit project komt dat er op neer dat techniek niet verborgen hoeft te zijn en zelf onderdeel van de vormgeving uit kan maken.
Maritiem  is een onderdeel van het DNA waar je niet om heen kan, Vlissingen havenstad. In de binnenhaven zijn Damen en de Scheldebouw gevestigd. Nog steeds worden hier schepen gebouwd. Tegenover de werf ligt het oude dok, waar nu het scheldekwartier op gebouwd word. Op nog geen 2 vierkante kilometer liggen de erfenissen van de oude werf, en de nieuwe werf die nog steeds oorlogs schepen bouwt voor klanten over de hele wereld. Maar maritiem gaat verder, de boulevard van Vlissingen is de boulevard waar de schepen het dichst langs de kust varen, wereldwijd! Ook de oude zeevaart school leid al tientalle jaaren man en vrouw op tot zeelieden. Van de wrakken voor de kust, tot de vormgeving van de nieuwe terassen op de boulevard, Vlissingen ademt maritiem.
Kunst & festival is een kant van Vlissingen die je niet gelijk zou verwachten, maar al dat “stoere gedoe” heeft een tegenhanger. Jaarlijks trekken evenementen zoals het bevrijdingsfestival, film by the sea, en het straatfesival onderstroom duizenden bezoekers. En naast deze “grote” evenementen zijn er ook nog tal van kleinere evenementen die door partikulieren worden georganiseerd, 1 ding hebben ze echter allenmaal gemeen, als er wat te feesten valt, dan feesten we met zn allen. Uit persoonlijke ervaring kan ik toevoegen dat op ieder evenemend jong en oud zich vermaakt met muziek en drank. Kunst is ook niet onbekend in Vlissingen, kunstwerken, beelden, en sculptuuren; kunst ligt letterlijk “op straat”.

Als laatste punt van het Vlissings DNA staat internationaal , net ten oosten van de stad ligt het havengebied Vlissingen Oost. Als 3^e grootste haven van nederland soms liefkozend “klein rotterdam” genoemd. Hier zijn ruim 250 bedrijven gevestigd die samen de motor vormen achter de zeeuwse economie. Van hoogwaardige industie tot logistiek, al sinds 1300 word in vlissingen gehandeld in gebruiksgoederen van over de hele wereld.

Het straatbeeld dat het DNA van Vlissingen bij mij oproept is het idee van een verlaten evenement, op het moment rustig, maar ieder moment kunnen de mensen weer toestroment. Een nieuw oogede bank staat in het midden, met een prullenbak ernaast. Bijde stralen no-nonsense uit, en zijn robuust vorm gegeven. Vanuit kleur aspect denk ik dat materaal kleuren, of maritiem blouw het beste beeld overbrengt.

Voor het boekje DNA Vlissingen, zie bijlage 3
2. Welk straatbeeld wil de gemeente Vlissingen in stand houden op de boulevard?

Het straatbeeld van de boulevard te vlissingen is iets wat niet makkelijk in woorden te beschrijven is, om deze reden heb ik het geprobeerd vast te leggen in beeld. Zie bijlage 4 voor de collage.

Het straatbeeld dat op een goede dag steenvast terug komt is mensen in de zon, op een bankje, het liefst met hun voeten om hoog. Ook zijn er veel “aandachts trekkers” zoals vlaggen, kleurrijkegebouwen en antieke kanonnen. Als je over de boulevard loopt voelt het toegankelijk, op een simpele manier zijn de “points of interest” zo vorm gegeven dat ze uit het straatbeeld springen, maar er op dezefde manier ook in versmelten. Tot nu toe vorm het straatmeubilair alleen nog de zitplek, en de plek waar je afval deponeerd. Door het straatmeubilair als een “rode draad” over de boulevard te versprijden denk ik dat ook de lege bankjes bij kunnen dragen aan het straatbeeld van de boulevard.

3. Welke onderdelen  van vormtaal kan ik gebruiken in het ontwerp?

Vormtaal is een begrip met betrekking op form follows function, bepaalde functies zijn met een karacteriestike vorm te communiceren. Voor de zitbank is het belangrijk dat het robuust oogt, overdimensionering, en dat een zitvlak en leuning duidelijk herkenbaar zijn. Door hier rondingen in aan te brengen oogt een bank ook comfortabel. Een prullenbak bestaat in de essentie uit een reservoir en een gat om bij dit reservoir te komen. Daarnaast is het zaak om er voor te zorgen dat de gebruiker niet vies word als hij/zij zijn afval deponeerd. Een goed ontworpen prullenbak nodigd de gebruiker uit om zijn afval te deponeren.

4. Welke kleuren wil de gemeente Vlissingen gebruiken?

De gemeente Vlissingen heeft als huiskleur het maritiem blauw, daarnaast komt ook roestbruin veel voor, en roestvrij staal “zilver”.

 

Deze kleuren komen vanuit de preferentie van de gemeente zelf, maar de stad Vlissingen kent vele kleuren veelal vanuit de materiaal keuze.

Door Vlissingen lopend kom je vooral veel baksteen tegen, redelijk wat wit en grijs, en hier en daar noordzee groen. Op de plekken waar hout word gebruikt word meestal de houtkleur in stand gehouden.

5. Welke materialen zijn geschikt voor straatmeubilair?

Er zijn een hoop materialen in de wereld met de potentie om verwerkt te worden in straatbeubilair, echter de zoute omstandigheden op de boulevard vereisen een hoge kwaliteit. Vooral metaal is gevoelig voor roest, al kan dit ook een vormgevings aspect zijn, de kracht van het materiaal gaat er niet bij gebaat. Een metaal dat zelf de oplossing voor dit probleem bijdraagt is aluminium, dit metaal vormt een roestlaag in bijna dezelfde kleur als het metaal orgineel heeft, en deze laag is sterker dan het aluminum zelf. Echter aluminium is een schaars metaal, dus zolang dit niet nodig is wil ik voorkomen dit te gebruiken in mijn ontwerp. In de catalogus van het bedrijf “euroform w” (zie bijlage 5) word uit de doeken gedaan welke materialen zij gebruiken in hun assortiment straatmeubilair.

Euroform W gebruikt de volgende materialen in hun producten:
Hout:

- Voor hardhoutsoorten zoals o.a. kambala (iroko): 15 jaar tegen verrotten zonder enig onderhoud.

- Voor hardhoutsoorten zoals o.a. essen: 8 jaar tegen verrotten bij juist onderhoud.

Metaal:

- Voor thermisch verzinkte delen: 10 jaar garantie tegen roest.

- Voor gepoedercoate delen: 6 jaar garantie tegen afbladderen bij een 80 micron dikke coating. 500 uur zoutsproeitest volgens DIN 50021- SS of ISO 9227. UV bestendigheid van de coating volgens garantietabellen Qualicoat.

Gecertificeerde kwaliteit „euroform w” waarborgt de kwaliteit van haar producten op basis van de volgende kwaliteitsystemen: Managementkwaliteitssysteem volgens ISO-9001 sinds 1997, Milieumanagementsysteem volgens ISO-14001 sinds 2003.

  

Het metaal ins tappen van bewerking,
1, het ruwe materiaal

2, staal is thermiesch verzinkt

3, Staal thermisch verzinkt, gechromateerd en poedergecoat

De houtsoorten in stappen van wewerking,

Boven: essenhout

Onder: Iroko

Stap:

1, ruw materiaal

2, grondlaag

3, eerste laklaag

4, tweede laklaag

5, finish

Stappen van oppervlaktebehandeling

De houten delen worden volautomatisch voorzien van drie lagen, speciale ademende luchtdoorlatende, lak op waterbasis. Een laatste finish wordt bij de kwaliteitscontrole voor het verzenden met de hand aangebracht. Door deze hoogwaardige behandeling blijven de poriën van het hout open zodat het hout kan ademen. Dit creëert de voorwaarde voor een lange levensduur.

6. Welke antropomertische ergonomie wil ik terug laten komen in het ontwerp?

Voor het ontwerpen van een bank is antropometrische ergonomie heel belangrijk, daar ik wil dat een zo groot mogenlijk percentage van de bevolking comportabel op mijn bank kan zitten.
Uit de tabel in het boek: product ergonomie, ontwerpen voor gebruikers kan ik opmaken dat -de gemiddelde lengte van de bil-knieholde diepte 50 cm is voor bijna alle leeftijden.
-de gemiddelde lengte knieholte-vloerhoogte 45.5 cm is voor bijna alle leeftijden.

-de gemiddelde lengte schoudervlak-zithoogte 60 cm is voor bijna alle leeftijden.

- de gemiddelde breede over de ellenbogen 48 cm is, voor een comfortabele zitplek: 50 cm

Bron: DiNed 2004: Ontwerprelevante maten van volwassen Nederlanders (1997)

7. Welke informationele ergonomie is van belang voor dit ontwerp?

Voor het ontwerpen van een bank is het zaak om de informatie te verwerken dat:

- de bank stevig en veilig is

- de bank comfortabel is

Voor het ontwerpen van een prullenbak is het zaak om te communiceren dat:

- het afval er niet uit zal vallen

- het een afval reservoir is

- hoe het te legen is

- waar je het beste het afval in kan doen

Voor het lichtarmatuur is het zaak om te communiceren dat:

- het licht geeft in het donker

8. Welke veiligheids eisen worden aan straatmeubilair gesteld?

Voor straatmeubilair zijn er door de nederlandse overheid geen eisen gesteld, of deze eisen moeten alleen toegankelijk zijn voor een select publiek, maar dat zou het nut van deze criteria teniet doen.
Om deze reden zal ik zelf veiligheids eisen opstellen waarvan ik vind dat mijn ontwerp moet voldoen.

-          Mijn ontwerp mag geen scherpe randen of hoeken bevatten waaraan de gebruiker zich open kan halen

-          Mijn ontwerp mag geen onderdelen bevatten waar een kledingstuk achter zou kunnen blijven hangen

-          Mijn ontwerp moet stabiel genoeg zijn om een aanrijing met een auto te kunnen overleven

Deze eisen zijn gebaseerd op mijn verantwoordelijkheid als ontwerper, en zullen terugkomen in het PvE

Voor meer informatie omtrend overheids eisen omtrend straatmeubilair zie bijlage 6 en deelvraag 14

9. Op welke manier kan ik straatmeubilair ontwerpen dat sociaal en cultureel verandwoord is in Vlissingen?

De gemeente Vlissingen heeft als eis gesteld dat het ontwerp binnen het DNA van Vlissingen moet passen. Dit samen met het vermijden van cultureel gevoelige onderwerpen in Nederland zou er voor moeten zorgen dat mijn ontwerp geaccepteerd word door de gemeente Vlissingen en haar bewoners. Onder cultureel gevoelige onderwerpen schaar ik bijvoorbeeld verwijzigen naar de Natzies uit W.O II, de slavenhandel, of de situatie in Oost Indie. Daar ik zelf ook van Nederlandse afkomst ben vermoed ik niet dat er een cultuur conflict zal ontstaan binnen mijn ontwerp.

10. Binnen welke marge mag de kostprijs vallen?

In het vraaggesprek met de opdrachtgever wer aangegeven dat de kostprijs binnen het middensegement moet vallen. Over het algemeen gaan bankjes over de toonbank voor prijzen van 250,- tot 2.500, - euro. Met deze prijzen wil ik mezelf een kostprijs voorhouden van 1000,- euro

Prullenbakken varieren in prijs van 70 tot 700 euro, met deze prijzen wil ik een prullenbak ontwerpen voor 300 euro

Een stuk moeilijker is het om aan de standaardprijzen van lichtarmatuur te komen, mede doordat deze in bijzonder veel vormen en maten gebruikt worden. Maar na een kleine steekproef wil ik me houden aan de prijs van 500,- euro per lichtmast.

11. Op welke manier kan ik het onderschijdend vermogen waarborgen?

Straatmeubilair komt in vele vormen en maten, allen met een eigen “toutch”.  Toch zijn er veel overeenkomende vormen, er is het standaard parkbankje (met en zonder leuning),  dan is er nog de “luxe” versie, meestal met latjes, en de nieuwere, lange geronde banken.
 

Dezelfde trends bestaan voor de  prullenbakken en lichtarmatuur. Er is een “oude” versie die iedereen kent uit het straatbeeld, een iets nieuwere versie, en de laatste lichting die alleen voorkomt op specifieke punten.
Om onderschijdend vermogen te creëren zal ik vast moeten houden aan de boulevard en Vlissingen, en specifiek voor deze locatie een product ontwerpen. Als daarin vormelementen overeen komen is dat geen probleem, zolang het totaal beeld maar de uitstraling heeft van Vlissingen.

12. Wat zijn de leveranciers van straatmeubilair voor de Nerderlandse gemeenten?

Er zijn een hoop producenten van straatmeubilair, en nog meer bedrijven die wel eens straatmeubilair maken. Hieronder zal ik een overzicht geven van een deel van deze producenten. Voor de websites: http://www.straatmeubilair.org/leden/

Via de Vereneging Straatmeubilair:

-Bammens BV, Koninklijke                            - Struyk Verwo Infra

-Erdi Wegbebakening BV                              - VCP Streetcare

-Falco B.V.                                                     - VelopA B.V.

-Fibrokap BV

-Grijsen Park en Straat Design vof

-HR Groep

-HVL Armada Outdoor B.V.

-InfoStop

-Jan Kuipers-Nunspeet B.V.

-Klaver Bik(e) Motion BV

-OMC-Group B.V.

-Outdoor Furniture Nederland B.V.

-Samson Urban Elements BV

-Spereco Holland B.V.

12. Wat zijn de producenten van straatmeubilair voor de Nederlandse gemeenten?

Via de site www.kellysearch.nl  zijn nog meer producenten te vinden van straatmeubilair. Met de zoekopdracht “Leveranciers Straatmeubilair” word een lijst van 63 bedrijven vanuit heel Nederland weergegeven. Link: http://www.kellysearch.nl/nl-product-169.html

13. Welke levensduur moet het ontwerp hebben?

In de opdracht word vermeld dat het project in ieder geval tot 2020 loopt, dus een levensduur van 6 jaar is verplicht. In 2020 word de zeewering in Vlissingen vernieuwd, dus zal het straatmeubilair verplaatst worden. Als ontwerper wil ik de levensduur zo lang mogenlijk maken, dit door het optimum in kostprijs, materiaal, en levensduur te vinden. Gemiddeld word straatmeubilair ontworpen voor een leven van 10/15 jaar zonder onderhoud, 20 jaar met onderhoud. Deze waarden moeten te evenaren zijn in dit project.

14. Aan welke duurzaamheidseisen moet straatmeubilair voldoen?

Door de huidige situatie is ecologie een hot topic, en ook straatmeubilair ontkomt er niet aan, als u de exacte informatie wilt lezen raad ik u aan bijlage 6 te lezen.

Criteria voor beton:

Voor duurzaam beton staan nog geen concrete eisen, maar er word aangeraden om granulaat beton te gebruiken om de last op winplekken van betonzand te verminderen.

Criteria voor hout:

Sinds 2004 is iedere overheids instantie verplicht om hout van een FSC keurmert te gebruiken. In de meeste gevallen word hout geimpregneerd voor het gebruikt word in straatmeubilair, Het kabinet heeft de wens uitgesproken om de invoer, handel en het gebruik van met koperverbindingen verduurzaamd hout te verbieden, ook als het voldoet aan de BRL 0601 waarop het KOMO-keurmerk is gebaseerd.

Criteria voor natuursteen:

Natuursteen is een branche waar vaak wijnig aandacht besteed word aan duurzaamheid, en de Nederlandse overheid heeft ook nog geen criteria geformuleerd waaraan natuursteen moet voldoen. In Duitsland is sinds 2010 het Xertifix-keurmerk voor natuursteen, maar op moment van schrijven zijn er nog geen aanbieder met het Xertifix-keurmerk op de Nederlandse markt.

Criteria voor ijzer, staal en aluminium:

Bij de winning van ijzererts en bauxiet kunnen landschaps- en biodiversiteitsaantasting optreden en de arbeidsomstandigheden in de mijnen in vooral ontwikkelingslanden zijn vaak niet optimaal. Bij de verwerking van ijzererts en bauxiet worden energie en chemicaliën gebruikt, zoals PAKs, fluor en chloor. Er zijn geen initiatieven bekend van duurzame winning of productie waarbij aangesloten kan worden in het kader van duurzaam inkopen.

Voor ijzer, staal en aluminium geldt dat recycling belangrijke milieuwinst oplevert. Aangezien er echter sprake is van een vraagmarkt voor gerecycled metaal (meer vraag dan aanbod), is het niet zinvol om de inzet van gerecycled metaal te eisen in het kader van duurzaam inkopen. Het stellen van een eis levert immers niet meer gerecycled metaal en dus geen milieuwinst op. Bovendien is de herkomst van metaal slecht te traceren, zodat een controle op een eventuele eis in de praktijk niet realistisch is.

Criteria voor kunstoffen:

Bij de productie van kunststoffen (zoals polypropeen, PVC , polyetheen en vezel versterkte kunststoffen) worden niet-hernieuwbare grondstoffen gebruikt (olie). Duurzaamheidswinst is te behalen door gebruik te maken van gerecycled kunststof. Daarbij kan aangesloten worden bij de eis in het certificatieschema van het Milieukeur voor Speeltoestellen: van de totale hoeveelheid kunststoffen is minimaal 90% (m/m) gerecycled materiaal (post-consumer). Deze eis geldt niet voor de toepassing van kunststoffen in touw en vezel versterkte kunststoffen, omdat daarvoor geen alternatief in de markt aanwezig is19. Het gebruik van gerecycled materiaal heeft geen invloed op de technische levensduur20. Kunststoffen zijn in het algemeen goed te recyclen. Composietmateriaal is een uitzondering. Mechanische recycling is voor composieten nog niet goed mogelijk. Een eindproduct

Criteria voor oppervlakte bewerkingen:

De Europese verfrichtlijn 2004/42/EG maakt onderscheid tussen verf op waterbasis en verf op basis van (vluchtige) oplosmiddelen. Voor watergedragen verf is de normwaarde op dit moment 150 g/l en per 1 januari 2010 is deze waarde aangescherpt tot 130 g/l. Voor verf met een oplosmiddel is de grenswaarde nu 400 g/l en 300 g/l per 2010.

Het nieuwe Europees Ecolabel voor verven en vernissen maakt wat betreft de eis aan het VOS-gehalte onderscheid tussen verschillende typen verven. In onderstaande tabel staan deze verven genoemd (behalve muurverf), samen met hun huidige eis ten aanzien van het VOS-gehalte.

Type verf:                                                                  Maximale VOS-gehate (exclusief water):

-Verven met een spreidend vermogen van ten        250 g/ l (bij een dekkracht van 98%)

minste 15 m2/l

-Overige verfproducten*                                          180 g/ l

*Tot deze groep verven behoren verven die geen muurverf zijn, verven met een spreidend vermogen van minder dan 15m2, vernissen, houtbeitsen, vloercoatings, vloerverven en verwante producten.

15.  Wat houd een modulair ontwerp in?

Een modulair ontwerp is een ontwerp van een product gebaseert op een aantal elementaire bouwstenen, die samen je product vormen. De basis van een modulair ontwerp ligt in de basis bouwsteen, dit is het onderdeel dat in ieder product terug komt. Op deze basis zet je een specifieke bouwsteen, die de hoofdfunctie ondersteund/vervuld. En als laatste heb je de koppelstukken die deze 2 bouwstenen verbind, en zodoende kan je maken wat je creativiteit toelaat. Een voorbeeld dat een goed beeld geeft zijn stijgers, deze constructies bestaan uit palen, die de basis vormen, planken die de functie ondersteunen, en koppelsukken waarmee je het geheel in elkaar zet.

16. In welke modules zijn de producten te verdelen?

De producten uit dit project zijn: een bank, een prullenbak, en lichtarmatuur.

Een goede start is het ontwerpen van een universele basis, waar 1 prullenbak, ligtmast of 1 poot van een bank op kan staan. De volgende stap is dan om prullenbak modulen te ontwerpen, voor 1 kleine prullenbak, of een grotere door modules te verbinen. De bank zou kunnen bestaan uit 1 zitting per basis, naast elkaar te plaatsen, en ook rug aan rug. Dit geeft bijzonder veel mogenlijkheden om bijvoorbeeld een lange bank bij een frietkraam te maken, of een ziteiland in een open ruimte. De modulairiteit van de lichtmast zie ik terugkomen in het aantal spotlichts dat op 1 paal gemonteerd kan worden, of meerdere paalen om rondom licht te verstrekken.

17. Op welke manier kan ik mijn producten gereet maken voor productie in grote series?

Om een product gereed te krijgen voor productie in grote series is het zaak een aantal vuistregels aan te houden. Om te beginnen moet ik er voor zorgen dat de voorberijding van de onderdelen geen handwerk vereisen, dit vermakkelijkt de productie. Ten tweede moet ik de onderdelen zo ontwerpen dat ze volgens het DFA princiepe makkelijk te assembleren zijn. Als aan deze voorwaarden word voldaan is relatief snel te produceren, door standaard onderdelen veelvuldig terug te laten komen kan de productie op nog grotere schaal teweeg gebracht worden.

18. Hoe kan ik materiaal gebruik minimalizeren?

Door materiaalgebruik te minimalizeren word de last op het milieu per product omlaag gebracht. Dit kan ik teweeg brengen door holle vormen te gebruiken, slechts enkele grondstoffen toe te passen, en zo veel mogenlijk openingen/rasters te gebruiken. Dit kan er echter ook voor zorgen dat het robuuste karacter verloren gaat in het ontwerp. Daarom is het ook een idee om bank en prullenbak te integreren vanuit het modulaire princiepe. Al moet dan het comfort niet in het geding komen.

19. Welke constructies worden gebruikt in bestaand straatmeubilair?

Hedendaags straatmeubilair bestaat over het algemeen uit grondankers die vast gezet worden op de plek waar het geplaatst gaat worden. Daar word het product boven op gezet meestal door middel van een boutverbinding. Het product in kwestie bestaat over het algemeen uit een basisframe, waar zittingen op bevestigd worden, of een prullenbak in gehangen word. Deze zittingen kunnen uit metalen stoeltjes bestaan, maar ook uit houten planken of latjes. De meeste bevestegingen vinden plaats door middel van roestvrij staalen bouten en moeren.  De bevesteging in de grond kan op verschillende manieren, meestal word een grondanker geplaatst, echter op de locatie boulevard is dit niet van toepassing. Als er iets vastgezet moet worden in steen is een chemiesch anker ook veelgebruikt.

20. Welke hoofdfuncties moet mijn product maximaal vervullen?

Voor de bank, deze moet comfortabel zitten en geen gevaar vormen voor de gebruiker.  De prullenbak moet afval op kunnen vangen, en instelbaar zijn in grote. De lichtmast moet geduurenden de nachten licht geven zonder mensen af te lijden of te verblinden.

21. Welke deelfuncties hebben de producten?

Deelfuncties van de bank zijn liggen/slapen, en fietssteun. De prullenbak heeft als deelfunctie ook fietsteun, rustplek/steunpunt, en het kan mensen helpen een route te volgen. Deelfuncties van de lichtmast zijn o.a. fietsteun, houvast, route aanduider en meeuwen zullen het als uitkijkpunt gebruiken.

22. Welke mogenlijkheden zijn er om een product vast te zetten in een grondlaag van 10cm?

Om een product vast te zetten in een grondlaag van 10cm zijn er verschillende mogenlijkeheden. De eerste is het ontwerpen van een tegel die in de stoep past, met daarop aanknopings punten voor de producten, de tegel kan dan voorzien worden van metale stangen die oner de omliggende tegels worden ingegraven voor optimale verankering. Ook een mogenlijkheid is om tussen 2 punten aan weerzijde van de bank of prullenbak een poot te maken met een plaat ertussen die onder de tegels word gelecht. Ook staan er al ankerpunten op de boulevard die evt. hergebruikt zouden kunnen worden.

Conclusies:

Om tot een goed eindproduct te komen is het zaak om een product te ontwerpen dat rericht is op de mens, de gebruiker. Daarnaast moet ik er ook voor zorgen dat het product de weersomstandigheden kan overleven, dit kan berijkt worden door beton, gepoedercoat metaal of geoxideert aluminum te gebruiken. Voor de verbindingsstukken is roestvrijstaal aan te raden. Qua vormgeving moet de vormfamilie een aanvulling vormen voor de boulevard, dit kan berijkt worden door het DNA van Vlissingen aan te houden, of een nieuwe stap te zetten binnen dit DNA en een nieuw vormaspect toe te passen. De levensduur van dit ontwerp wil ik op 10 jaar stellen. Voor de meeste materialen die voorkomen in straatmeubilair zijn duurzaamheids criteria opgesteld. Door deze aan te houden kan ik ervoor zorgen dat het kwadrant ecologie niet verloren gaat. Modulairiteit is ook heel belangrijk voor dit project, vooral omdat het meubilair dan kan worden aangepast naar de situatie waarin het geplaatst word.

Ontwerpvisie:
Een modulair opgebouwde vormfamilie straatmeubilair met het DNA van Vlissingen. Dat is wat ik wil gaan ontwerpen. Het is vooral van belang om de goede balans te vinden tussen kostprijs, vormgeving en functionaliteit. Door het zoute klimaat in Vlissingen is het ook van belang om materialen te gebruiken die dit kunnen weerstaan. De focus van dit project wil ik leggen bij gebruiksgemak en vormgeving, daar dit de punten zijn waar de opdrachtgever het meest van terug wil zien.

 

 

Bijlagen:

 

Bijlage 1: Procesboom

Bijlage 2: PvE/W

Bijlage 3: boek DNA Vlissingen

 http://www.laatzeelandzien.nl/topics/laatzeelandzien/ondernemers/dna/dna_vlissingen/index/dna_boek_drukversie_9dec2010.pdf

Bijlage 4: Collage straatbeeld Vlissingen

Bijlage 5: Catalogus “euroform w”

 http://viewer.zmags.com/publication/01004023#/01004023/320

Bijlage 6: Criteria document duurzaam inkopen straatmeubilair

 http://www.pianoo.nl/sites/default/files/documents/documents/criteriastraatmeubilair.pdf