Om een goede basis te krijgen voor dit project ben ik na het PvA verder gegaan met de analyse fase, informatie informatie informatie, daar draait het om. Gedurende een week ben ik tussen de colleges en opdrachten door bezig geweest met het opstellen van o.a. een procesboom, en heb ik aan de hand van de hoofd en deelvragen informatie gezocht die relevant is voor het project.
In de Analyse fase is het de taak van de ontwerper om te weten waar hij aan gaat beginnen, en aan de hand van de gevonden informatie een gedetailleerde ontwerpvisie opstellen.
Ik ben begonnen met het opstellen van een procesboom, gewoon om me zelf eens te verplaatsen in de positie van het product dat ik ga ontwerpen, met de nieuwe inzichten heb ik mijn deelvragen opgesteld en ben ik op zoek gegaan naar informatie. Na deze informatie netjes te verwerken in een verslag ben ik het PvE op gaan stellen, en als laatste heb ik de ontwerpvisie opgesteld.
Het resultaat was tot zondag avond 8 uur typen om alles te verwerken, maar toen had ik wel (eindelijk) een verslag klaar, een procesboom af en een ontwerpvisie.
En zoals bij alles hoort ook bij deze opdracht een leer moment, ik heb geleerd dat ik wat beter had moeten plannen, en meer tijd had moeten nemen om alles gedetaileerd uit te werken. Echter, soms komt het er gewoon niet van, en terug in de tijd kan nog niemand...
In een volgende analyse fase zal ik meer tijd besteden aan het zoeken naar informatie, want daar ben ik deze keer op spaak gelopen, en dat heeft me mijn zondag gekost.
Auteurs:
Koen de Knegt
Opleiding:
Engineering,
Design & Innovation
Instelling:
HZ
University of applied sciences
Begeleider:
Ir. W. Haak MTD
Dit verslag geeft de analyse
weer van alle onderwerpen die met straatmeubilair te maken hebben. In dit blok
is de opdracht om straatmeubilair voor de gemeente Vlissingen te ontwerpen, dat
een toevoeging vormt aan het straatbeeld van de boulevard. Om dit project tot
een goed einde te brengen heb ik een grondige analyse uitgevoerd. Ik heb
ondezoek gedaan naar de 4 kwadranten van het zonnenwiel en ik heb me verdiept in de
opdracht.
De opdracht is als volgt
geformuleerd in de Reader blok 5, Integrated Product Design:
a. Ontwerp een modulaire productfamilie van
straatmeubilair opgebouwd uit een set van bank[en], vuilnisbak[ken] en
verlichtingsarmatuur voor de Vlissingse boulevard, die niet alleen past bij de
visie boulevards 2020 maar ook in grote serie produceerbaar is.
b. Onderbouw de gemaakte
keuzes (waaronder materiaal, esthetiek, typisch Vissings, onderhoud en budget)
in woord, schrift en beeld.
c. Werk twee
totaalproducten volledig uit in een technisch documentatiepakket voor
productie.
De opdrachtgever is de
gemeente Vlissingen. Deze is verantwoordelijk voor het aanleveren van de
noodzakelijke kaders bij de opdracht aan de opdrachtnemer(s).
Tijdens de briefing is
duidelijk gemaakt wat de concept visie is voor de boulevard, deze omvat veel
meer dan alleen verbetering van het straatmeubilair. Het vernieuwde
straatmeubilair is echter wel de bindende factor, door middel van activiteiten,
ruimte voor particulier initiatief, opening van de kazematten, en verbetering
van de toegangswegen wil de gemeente toeristen naar de boulevard trekken. Het
straatmeubilair moet dan het straatbeeld zodanig verbeteren dat toeristen ook
blijven en terug komen.
Hoe kan het vervangend
straat meubilair bijdragen aan het bereiken van de gewenste sfeer van de
boulevard in Vlissingen?
Mens:
- Welk
straatbeeld roept het DNA van Vlissingen op?
- Welk
straatbeeld wil de gemeente Vlissingen in stand houden op de boulevard?
- Welke
onderdelen van vormtaal kan ik gebruiken in het ontwerp?
- Welke
kleuren wil de gemeente Vlissingen gebruiken?
- Welke
materiaalen zijn geschikt voor straatmeubilair?
- Welke
antroprometrische ergonomie wil ik terug laten komen in dit ontwerp?
- Welke
informationele ergonomie is van belang voor dit ontwerp?
- Welke
veiligheids eisen worden aan straatmeubilair gesteld?
- Op
welke manier kan ik straatmeubilair ontwerpen dat cultureel en sociaal
verandwoord is binnen Vlissingen?
Markt:
- Binnen welke marge mag de kostprijs
vallen?
- Op welke manier kan ik het onderscheidend
vermogen waarborgen?
- Wat
zijn de leveranciers van straatmeubilair voor de Nederlandse Gemeenten?
Milieu:
- Welke levensduur moet het product hebben?
- Aan welke duurzaamheids eisen moet
straatmeubilair voldoen?
Techniek:
- Wat houd een modulair ontwerp in?
- In welke modules kan ik de producten
verdelen?
- Op welke manier kan ik ontwerpen voor productie
in grote series?
- Hoe
kan ik materiaalgebruik minimalizeren?
- Welke constructies worden gebruikt in
bestaant straatmeubilair?
Vervolg deelvragen:
- Welke hoofdfuncties moet mijn ontwerp
maximaal vervullen?
- Welke deelfuncties hebben de producten?
- Welke mogenlijkheden zijn er om een product
vast te zetten in een grondlaag van 10cm (met tegels)
Hieronder zal ik per
deelvraag de gevonden informatie weergeven, en de vraag beandwoorden.
1. Welk
straatbeeld roept het DNA van Vlissingen op?
“Ongepolijst
De trefwoorden in het DNA-boek zijn: ongepolijst,
kleurrijk, no-nonsense, maritiem, kunst & festival en internationaal. De
slogan is meteen een stukje DNA: Vlissingen, stad aan zee.”
(Gemeente Vlissingen, 2010)
De Gemeente Vlissingen
heeft in 2010 in samenwerking met inwoners, bedrijven en organisaties het DNA
van Vlissingen opgesteld. Dit is samengevat in een boekje met foto’s en
verklaringen in teks. Dit document is de leidraad voor alles wat vlissingen
aangaat. Eerst zal ik ieder individueel
aspect van het DNA behandelen, dan zal ik de conclusie trekken omtrend het
straatbeeld van de Boulevard te Vlissingen.
Vlissingen, stad aan zee is het eerste punt van het DNA, alles in Vlissingen
ademt de zilte zeelucht die onvermijdelijk verbonden is aan de schelde. De
loodshaven in de binnenstad , met daarachter de jachthaven zet gelijk het beeld
neer, dat samen met de oude gebouwen die altijd een functie hebben gehad met de
zeevaart zorgen dat Vlissingen niet snel van zijn maritiem karakter af zal
komen.
Ongepolijst is een bijvoegelijk naamwoord dat heel
goed op Vlissingen toepasbaar is. In tegenstelling tot de trend die in andere
steden zichtbaar is, is Vlissingen niet bang om techniek te laten zien, harde
geometriesche vormen zijn orde van de dag, en roestplekken hoef je niet naar te
zoeken.
Kleurrijk is ook van toepassing op
Vlissingen, waar je in bijvoorbeel Middelburg veel dezelfde kleuren tegenkomt,
is het in vlissingen aan de bewoner(s) om kleur te geven aan hun gevel. Dit
resulteerd niet in een regenboog stad, maar een kleurplaat waar redelijk wat
vlakjes op een schijnbaar willekeurige volgorde zijn ingekleurd. Als
“huiskleur” heeft de gemeente het Maritiem Blauw aangedragen.
No-nonense is
een onderdeel van Vlissingen dat de bewoners zelf uitstralen, in het boek DNA
Vlissingen word gequoted: “steek een Vlissinger niet in een zondag’s pak, daar
worden ze alleen maar ongelukkig van”.
Daar naast is in Vlissingen ook wijnig opsmeuk te vinden, een gebouw of
schip moet een functie vervullen, daar word het op gebouwd. Voor dit project
komt dat er op neer dat techniek niet verborgen hoeft te zijn en zelf onderdeel
van de vormgeving uit kan maken.
Maritiem is een onderdeel van het DNA waar je niet om
heen kan, Vlissingen havenstad. In de binnenhaven zijn Damen en de Scheldebouw
gevestigd. Nog steeds worden hier schepen gebouwd. Tegenover de werf ligt het
oude dok, waar nu het scheldekwartier op gebouwd word. Op nog geen 2 vierkante
kilometer liggen de erfenissen van de oude werf, en de nieuwe werf die nog
steeds oorlogs schepen bouwt voor klanten over de hele wereld. Maar maritiem
gaat verder, de boulevard van Vlissingen is de boulevard waar de schepen het
dichst langs de kust varen, wereldwijd! Ook de oude zeevaart school leid al
tientalle jaaren man en vrouw op tot zeelieden. Van de wrakken voor de kust,
tot de vormgeving van de nieuwe terassen op de boulevard, Vlissingen ademt
maritiem.
Kunst & festival is een kant van
Vlissingen die je niet gelijk zou verwachten, maar al dat “stoere gedoe” heeft
een tegenhanger. Jaarlijks trekken evenementen zoals het bevrijdingsfestival,
film by the sea, en het straatfesival onderstroom duizenden bezoekers. En naast
deze “grote” evenementen zijn er ook nog tal van kleinere evenementen die door
partikulieren worden georganiseerd, 1 ding hebben ze echter allenmaal gemeen,
als er wat te feesten valt, dan feesten we met zn allen. Uit persoonlijke
ervaring kan ik toevoegen dat op ieder evenemend jong en oud zich vermaakt met
muziek en drank. Kunst is ook niet onbekend in Vlissingen, kunstwerken, beelden,
en sculptuuren; kunst ligt letterlijk “op straat”.
Als laatste punt van het
Vlissings DNA staat internationaal ,
net ten oosten van de stad ligt het havengebied Vlissingen Oost. Als 3e
grootste haven van nederland soms liefkozend “klein rotterdam” genoemd. Hier
zijn ruim 250 bedrijven gevestigd die samen de motor vormen achter de zeeuwse
economie. Van hoogwaardige industie tot logistiek, al sinds 1300 word in
vlissingen gehandeld in gebruiksgoederen van over de hele wereld.
Het straatbeeld dat het DNA
van Vlissingen bij mij oproept is het idee van een verlaten evenement, op het
moment rustig, maar ieder moment kunnen de mensen weer toestroment. Een nieuw
oogede bank staat in het midden, met een prullenbak ernaast. Bijde stralen
no-nonsense uit, en zijn robuust vorm gegeven. Vanuit kleur aspect denk ik dat
materaal kleuren, of maritiem blouw het beste beeld overbrengt.
Voor het boekje DNA
Vlissingen, zie bijlage 3
2. Welk straatbeeld wil de gemeente
Vlissingen in stand houden op de boulevard?
Het straatbeeld van de
boulevard te vlissingen is iets wat niet makkelijk in woorden te beschrijven
is, om deze reden heb ik het geprobeerd vast te leggen in beeld. Zie bijlage 4
voor de collage.
Het straatbeeld dat op een
goede dag steenvast terug komt is mensen in de zon, op een bankje, het liefst
met hun voeten om hoog. Ook zijn er veel “aandachts trekkers” zoals vlaggen,
kleurrijkegebouwen en antieke kanonnen. Als je over de boulevard loopt voelt
het toegankelijk, op een simpele manier zijn de “points of interest” zo vorm
gegeven dat ze uit het straatbeeld springen, maar er op dezefde manier ook in
versmelten. Tot nu toe vorm het straatmeubilair alleen nog de zitplek, en de
plek waar je afval deponeerd. Door het straatmeubilair als een “rode draad”
over de boulevard te versprijden denk ik dat ook de lege bankjes bij kunnen
dragen aan het straatbeeld van de boulevard.
3. Welke onderdelen
van vormtaal kan ik gebruiken in het ontwerp?
Vormtaal is een begrip met
betrekking op form follows function, bepaalde functies zijn met een
karacteriestike vorm te communiceren. Voor de zitbank is het belangrijk dat het
robuust oogt, overdimensionering, en dat een zitvlak en leuning duidelijk
herkenbaar zijn. Door hier rondingen in aan te brengen oogt een bank ook
comfortabel. Een prullenbak bestaat in de essentie uit een reservoir en een gat
om bij dit reservoir te komen. Daarnaast is het zaak om er voor te zorgen dat
de gebruiker niet vies word als hij/zij zijn afval deponeerd. Een goed
ontworpen prullenbak nodigd de gebruiker uit om zijn afval te deponeren.
4. Welke kleuren wil de gemeente
Vlissingen gebruiken?
De gemeente Vlissingen
heeft als huiskleur het maritiem blauw, daarnaast komt ook roestbruin veel
voor, en roestvrij staal “zilver”.
Deze kleuren komen vanuit
de preferentie van de gemeente zelf, maar de stad Vlissingen kent vele kleuren
veelal vanuit de materiaal keuze.
Door Vlissingen lopend kom
je vooral veel baksteen tegen, redelijk wat wit en grijs, en hier en daar
noordzee groen. Op de plekken waar hout word gebruikt word meestal de houtkleur
in stand gehouden.
5. Welke materialen zijn geschikt voor straatmeubilair?
Er zijn een hoop
materialen in de wereld met de potentie om verwerkt te worden in
straatbeubilair, echter de zoute omstandigheden op de boulevard vereisen een
hoge kwaliteit. Vooral metaal is gevoelig voor roest, al kan dit ook een
vormgevings aspect zijn, de kracht van het materiaal gaat er niet bij gebaat.
Een metaal dat zelf de oplossing voor dit probleem bijdraagt is aluminium, dit
metaal vormt een roestlaag in bijna dezelfde kleur als het metaal orgineel
heeft, en deze laag is sterker dan het aluminum zelf. Echter aluminium is een
schaars metaal, dus zolang dit niet nodig is wil ik voorkomen dit te gebruiken
in mijn ontwerp. In de catalogus van het bedrijf “euroform w” (zie bijlage 5)
word uit de doeken gedaan welke materialen zij gebruiken in hun assortiment
straatmeubilair.
Euroform W gebruikt de volgende materialen in hun
producten:
Hout:
- Voor hardhoutsoorten zoals o.a. kambala (iroko): 15
jaar tegen verrotten zonder enig onderhoud.
- Voor hardhoutsoorten zoals o.a. essen: 8 jaar tegen
verrotten bij juist onderhoud.
Metaal:
- Voor thermisch verzinkte delen: 10 jaar garantie
tegen roest.
- Voor gepoedercoate delen: 6 jaar garantie tegen
afbladderen bij een 80 micron dikke coating. 500 uur zoutsproeitest volgens DIN
50021- SS of ISO 9227. UV bestendigheid van de coating volgens garantietabellen
Qualicoat.
Gecertificeerde kwaliteit „euroform w” waarborgt de
kwaliteit van haar producten op basis van de volgende kwaliteitsystemen:
Managementkwaliteitssysteem volgens ISO-9001 sinds 1997,
Milieumanagementsysteem volgens ISO-14001 sinds 2003.
Het metaal ins tappen van
bewerking,
1, het ruwe materiaal
2, staal is thermiesch
verzinkt
3, Staal thermisch
verzinkt, gechromateerd en poedergecoat
De houtsoorten in stappen
van wewerking,
Boven: essenhout
Onder: Iroko
Stap:
1, ruw materiaal
2, grondlaag
3, eerste laklaag
4, tweede laklaag
5, finish
Stappen van
oppervlaktebehandeling
De houten delen worden volautomatisch
voorzien van drie lagen, speciale ademende luchtdoorlatende, lak op waterbasis.
Een laatste finish wordt bij de kwaliteitscontrole voor het verzenden met de
hand aangebracht. Door deze hoogwaardige behandeling blijven de poriën van het
hout open zodat het hout kan ademen. Dit creëert de voorwaarde voor een lange
levensduur.
6. Welke antropomertische ergonomie wil ik terug laten
komen in het ontwerp?
Voor het ontwerpen van een
bank is antropometrische ergonomie heel belangrijk, daar ik wil dat een zo
groot mogenlijk percentage van de bevolking comportabel op mijn bank kan
zitten.
Uit de tabel in het boek: product ergonomie, ontwerpen voor gebruikers kan ik
opmaken dat -de gemiddelde lengte van de bil-knieholde diepte 50 cm is voor
bijna alle leeftijden.
-de gemiddelde lengte knieholte-vloerhoogte 45.5 cm is voor bijna alle
leeftijden.
-de gemiddelde lengte
schoudervlak-zithoogte 60 cm is voor bijna alle leeftijden.
- de gemiddelde breede
over de ellenbogen 48 cm is, voor een comfortabele zitplek: 50 cm
Bron: DiNed 2004:
Ontwerprelevante maten van volwassen Nederlanders (1997)
7. Welke informationele ergonomie is van belang voor
dit ontwerp?
Voor het ontwerpen van een
bank is het zaak om de informatie te verwerken dat:
- de bank stevig en veilig
is
- de bank comfortabel is
Voor het ontwerpen van een
prullenbak is het zaak om te communiceren dat:
- het afval er niet uit
zal vallen
- het een afval reservoir
is
- hoe het te legen is
- waar je het beste het
afval in kan doen
Voor het lichtarmatuur is
het zaak om te communiceren dat:
- het licht geeft in het
donker
8. Welke veiligheids eisen worden aan straatmeubilair
gesteld?
Voor straatmeubilair zijn
er door de nederlandse overheid geen eisen gesteld, of deze eisen moeten alleen
toegankelijk zijn voor een select publiek, maar dat zou het nut van deze
criteria teniet doen.
Om deze reden zal ik zelf veiligheids eisen opstellen waarvan ik vind dat mijn
ontwerp moet voldoen.
-
Mijn ontwerp mag
geen scherpe randen of hoeken bevatten waaraan de gebruiker zich open kan halen
-
Mijn ontwerp mag
geen onderdelen bevatten waar een kledingstuk achter zou kunnen blijven hangen
-
Mijn ontwerp moet
stabiel genoeg zijn om een aanrijing met een auto te kunnen overleven
Deze
eisen zijn gebaseerd op mijn verantwoordelijkheid als ontwerper, en zullen
terugkomen in het PvE
Voor
meer informatie omtrend overheids eisen omtrend straatmeubilair zie bijlage 6
en deelvraag 14
9. Op welke manier kan ik straatmeubilair ontwerpen dat
sociaal en cultureel verandwoord is in Vlissingen?
De gemeente Vlissingen
heeft als eis gesteld dat het ontwerp binnen het DNA van Vlissingen moet passen.
Dit samen met het vermijden van cultureel gevoelige onderwerpen in Nederland
zou er voor moeten zorgen dat mijn ontwerp geaccepteerd word door de gemeente
Vlissingen en haar bewoners. Onder cultureel gevoelige onderwerpen schaar ik
bijvoorbeeld verwijzigen naar de Natzies uit W.O II, de slavenhandel, of de
situatie in Oost Indie. Daar ik zelf ook van Nederlandse afkomst ben vermoed ik
niet dat er een cultuur conflict zal ontstaan binnen mijn ontwerp.
10. Binnen welke marge mag de kostprijs vallen?
In het vraaggesprek met de
opdrachtgever wer aangegeven dat de kostprijs binnen het middensegement moet
vallen. Over het algemeen gaan bankjes over de toonbank voor prijzen van 250,-
tot 2.500, - euro. Met deze prijzen wil ik mezelf een kostprijs voorhouden van
1000,- euro
Prullenbakken varieren in
prijs van 70 tot 700 euro, met deze prijzen wil ik een prullenbak ontwerpen
voor 300 euro
Een stuk moeilijker is het
om aan de standaardprijzen van lichtarmatuur te komen, mede doordat deze in
bijzonder veel vormen en maten gebruikt worden. Maar na een kleine steekproef
wil ik me houden aan de prijs van 500,- euro per lichtmast.
11. Op welke manier kan ik het onderschijdend vermogen
waarborgen?
Straatmeubilair komt in
vele vormen en maten, allen met een eigen “toutch”. Toch zijn er veel overeenkomende vormen, er
is het standaard parkbankje (met en zonder leuning), dan is er nog de “luxe” versie, meestal met
latjes, en de nieuwere, lange geronde banken.
Dezelfde trends bestaan
voor de prullenbakken en lichtarmatuur.
Er is een “oude” versie die iedereen kent uit het straatbeeld, een iets nieuwere
versie, en de laatste lichting die alleen voorkomt op specifieke punten.
Om onderschijdend vermogen te creëren zal ik vast moeten houden aan de
boulevard en Vlissingen, en specifiek voor deze locatie een product ontwerpen.
Als daarin vormelementen overeen komen is dat geen probleem, zolang het totaal
beeld maar de uitstraling heeft van Vlissingen.
12. Wat zijn de leveranciers van straatmeubilair voor
de Nerderlandse gemeenten?
Er zijn een hoop
producenten van straatmeubilair, en nog meer bedrijven die wel eens
straatmeubilair maken. Hieronder zal ik een overzicht geven van een deel van
deze producenten. Voor de websites: http://www.straatmeubilair.org/leden/
Via de Vereneging
Straatmeubilair:
-Bammens BV, Koninklijke - Struyk Verwo Infra
-Erdi Wegbebakening BV - VCP Streetcare
-Falco B.V. -
VelopA B.V.
-Fibrokap BV
-Grijsen Park en Straat
Design vof
-HR Groep
-HVL Armada Outdoor B.V.
-InfoStop
-Jan Kuipers-Nunspeet B.V.
-Klaver Bik(e) Motion BV
-OMC-Group B.V.
-Outdoor Furniture Nederland B.V.
-Samson Urban Elements BV
-Spereco Holland B.V.
12. Wat zijn de producenten van straatmeubilair voor de
Nederlandse gemeenten?
13.
Welke levensduur moet het ontwerp hebben?
In de opdracht word vermeld dat het project in ieder
geval tot 2020 loopt, dus een levensduur van 6 jaar is verplicht. In 2020 word
de zeewering in Vlissingen vernieuwd, dus zal het straatmeubilair verplaatst
worden. Als ontwerper wil ik de levensduur zo lang mogenlijk maken, dit door
het optimum in kostprijs, materiaal, en levensduur te vinden. Gemiddeld word
straatmeubilair ontworpen voor een leven van 10/15 jaar zonder onderhoud, 20
jaar met onderhoud. Deze waarden moeten te evenaren zijn in dit project.
14.
Aan welke duurzaamheidseisen moet straatmeubilair voldoen?
Door de huidige situatie is ecologie een hot topic, en
ook straatmeubilair ontkomt er niet aan, als u de exacte informatie wilt lezen
raad ik u aan bijlage 6 te lezen.
Criteria voor beton:
Voor duurzaam beton staan nog geen concrete eisen, maar
er word aangeraden om granulaat beton te gebruiken om de last op winplekken van
betonzand te verminderen.
Criteria voor hout:
Sinds 2004 is iedere overheids instantie verplicht om hout van een FSC keurmert
te gebruiken. In de meeste gevallen word hout geimpregneerd voor het gebruikt
word in straatmeubilair, Het kabinet heeft de wens uitgesproken om de invoer,
handel en het gebruik van met koperverbindingen verduurzaamd hout te verbieden,
ook als het voldoet aan de BRL 0601 waarop het KOMO-keurmerk is gebaseerd.
Criteria voor natuursteen:
Natuursteen is een branche waar vaak wijnig aandacht
besteed word aan duurzaamheid, en de Nederlandse overheid heeft ook nog geen
criteria geformuleerd waaraan natuursteen moet voldoen. In Duitsland is sinds
2010 het Xertifix-keurmerk voor natuursteen, maar op moment van schrijven zijn
er nog geen aanbieder met het Xertifix-keurmerk op de Nederlandse markt.
Criteria voor ijzer, staal en aluminium:
Bij de winning van ijzererts en bauxiet kunnen
landschaps- en biodiversiteitsaantasting optreden en de arbeidsomstandigheden
in de mijnen in vooral ontwikkelingslanden zijn vaak niet optimaal. Bij de
verwerking van ijzererts en bauxiet worden energie en chemicaliën gebruikt,
zoals PAKs, fluor en chloor. Er zijn geen initiatieven bekend van duurzame
winning of productie waarbij aangesloten kan worden in het kader van duurzaam
inkopen.
Voor ijzer, staal en aluminium geldt dat recycling
belangrijke milieuwinst oplevert. Aangezien er echter sprake is van een
vraagmarkt voor gerecycled metaal (meer vraag dan aanbod), is het niet zinvol
om de inzet van gerecycled metaal te eisen in het kader van duurzaam inkopen.
Het stellen van een eis levert immers niet meer gerecycled metaal en dus geen
milieuwinst op. Bovendien is de herkomst van metaal slecht te traceren, zodat
een controle op een eventuele eis in de praktijk niet realistisch is.
Criteria voor kunstoffen:
Bij de productie van kunststoffen (zoals polypropeen,
PVC , polyetheen en vezel versterkte kunststoffen) worden niet-hernieuwbare
grondstoffen gebruikt (olie). Duurzaamheidswinst is te behalen door gebruik te
maken van gerecycled kunststof. Daarbij kan aangesloten worden bij de eis in
het certificatieschema van het Milieukeur voor Speeltoestellen: van de totale
hoeveelheid kunststoffen is minimaal 90% (m/m) gerecycled materiaal
(post-consumer). Deze eis geldt niet voor de toepassing van kunststoffen in
touw en vezel versterkte kunststoffen, omdat daarvoor geen alternatief in de
markt aanwezig is19. Het gebruik van gerecycled materiaal heeft geen invloed op
de technische levensduur20. Kunststoffen zijn in het algemeen goed te recyclen.
Composietmateriaal is een uitzondering. Mechanische recycling is voor
composieten nog niet goed mogelijk. Een eindproduct
Criteria voor oppervlakte bewerkingen:
De Europese verfrichtlijn 2004/42/EG maakt onderscheid
tussen verf op waterbasis en verf op basis van (vluchtige) oplosmiddelen. Voor
watergedragen verf is de normwaarde op dit moment 150 g/l en per 1 januari 2010
is deze waarde aangescherpt tot 130 g/l. Voor verf met een oplosmiddel is de
grenswaarde nu 400 g/l en 300 g/l per 2010.
Het nieuwe Europees Ecolabel voor verven en vernissen
maakt wat betreft de eis aan het VOS-gehalte onderscheid tussen verschillende
typen verven. In onderstaande tabel staan deze verven genoemd (behalve
muurverf), samen met hun huidige eis ten aanzien van het VOS-gehalte.
Type verf: Maximale
VOS-gehate (exclusief water):
-Verven met een spreidend vermogen van ten 250 g/ l (bij een dekkracht van 98%)
minste 15 m2/l
-Overige verfproducten* 180
g/ l
*Tot deze groep verven behoren verven die geen muurverf
zijn, verven met een spreidend vermogen van minder dan 15m2, vernissen,
houtbeitsen, vloercoatings, vloerverven en verwante producten.
15. Wat houd een modulair ontwerp in?
Een modulair ontwerp is een ontwerp van een product
gebaseert op een aantal elementaire bouwstenen, die samen je product vormen. De
basis van een modulair ontwerp ligt in de basis bouwsteen, dit is het onderdeel
dat in ieder product terug komt. Op deze basis zet je een specifieke bouwsteen,
die de hoofdfunctie ondersteund/vervuld. En als laatste heb je de koppelstukken
die deze 2 bouwstenen verbind, en zodoende kan je maken wat je creativiteit
toelaat. Een voorbeeld dat een goed beeld geeft zijn stijgers, deze
constructies bestaan uit palen, die de basis vormen, planken die de functie
ondersteunen, en koppelsukken waarmee je het geheel in elkaar zet.
16.
In welke modules zijn de producten te verdelen?
De producten uit dit project zijn: een bank, een
prullenbak, en lichtarmatuur.
Een goede start is het ontwerpen van een universele
basis, waar 1 prullenbak, ligtmast of 1 poot van een bank op kan staan. De
volgende stap is dan om prullenbak modulen te ontwerpen, voor 1 kleine
prullenbak, of een grotere door modules te verbinen. De bank zou kunnen bestaan
uit 1 zitting per basis, naast elkaar te plaatsen, en ook rug aan rug. Dit
geeft bijzonder veel mogenlijkheden om bijvoorbeeld een lange bank bij een
frietkraam te maken, of een ziteiland in een open ruimte. De modulairiteit van
de lichtmast zie ik terugkomen in het aantal spotlichts dat op 1 paal gemonteerd
kan worden, of meerdere paalen om rondom licht te verstrekken.
17.
Op welke manier kan ik mijn producten gereet maken voor productie in grote
series?
Om een product gereed te krijgen voor productie in
grote series is het zaak een aantal vuistregels aan te houden. Om te beginnen
moet ik er voor zorgen dat de voorberijding van de onderdelen geen handwerk
vereisen, dit vermakkelijkt de productie. Ten tweede moet ik de onderdelen zo
ontwerpen dat ze volgens het DFA princiepe makkelijk te assembleren zijn. Als
aan deze voorwaarden word voldaan is relatief snel te produceren, door
standaard onderdelen veelvuldig terug te laten komen kan de productie op nog
grotere schaal teweeg gebracht worden.
18.
Hoe kan ik materiaal gebruik minimalizeren?
Door materiaalgebruik te minimalizeren word de last op
het milieu per product omlaag gebracht. Dit kan ik teweeg brengen door holle
vormen te gebruiken, slechts enkele grondstoffen toe te passen, en zo veel
mogenlijk openingen/rasters te gebruiken. Dit kan er echter ook voor zorgen dat
het robuuste karacter verloren gaat in het ontwerp. Daarom is het ook een idee
om bank en prullenbak te integreren vanuit het modulaire princiepe. Al moet dan
het comfort niet in het geding komen.
19.
Welke constructies worden gebruikt in bestaand straatmeubilair?
Hedendaags straatmeubilair bestaat over het algemeen
uit grondankers die vast gezet worden op de plek waar het geplaatst gaat
worden. Daar word het product boven op gezet meestal door middel van een
boutverbinding. Het product in kwestie bestaat over het algemeen uit een
basisframe, waar zittingen op bevestigd worden, of een prullenbak in gehangen
word. Deze zittingen kunnen uit metalen stoeltjes bestaan, maar ook uit houten
planken of latjes. De meeste bevestegingen vinden plaats door middel van
roestvrij staalen bouten en moeren. De
bevesteging in de grond kan op verschillende manieren, meestal word een
grondanker geplaatst, echter op de locatie boulevard is dit niet van
toepassing. Als er iets vastgezet moet worden in steen is een chemiesch anker
ook veelgebruikt.
20.
Welke hoofdfuncties moet mijn product maximaal vervullen?
Voor de bank, deze moet comfortabel zitten en geen
gevaar vormen voor de gebruiker. De
prullenbak moet afval op kunnen vangen, en instelbaar zijn in grote. De lichtmast
moet geduurenden de nachten licht geven zonder mensen af te lijden of te
verblinden.
21.
Welke deelfuncties hebben de producten?
Deelfuncties van de bank zijn liggen/slapen, en
fietssteun. De prullenbak heeft als deelfunctie ook fietsteun, rustplek/steunpunt,
en het kan mensen helpen een route te volgen. Deelfuncties van de lichtmast
zijn o.a. fietsteun, houvast, route aanduider en meeuwen zullen het als
uitkijkpunt gebruiken.
22.
Welke mogenlijkheden zijn er om een product vast te zetten in een grondlaag van
10cm?
Om een product vast te zetten in een grondlaag van 10cm
zijn er verschillende mogenlijkeheden. De eerste is het ontwerpen van een tegel
die in de stoep past, met daarop aanknopings punten voor de producten, de tegel
kan dan voorzien worden van metale stangen die oner de omliggende tegels worden
ingegraven voor optimale verankering. Ook een mogenlijkheid is om tussen 2
punten aan weerzijde van de bank of prullenbak een poot te maken met een plaat
ertussen die onder de tegels word gelecht. Ook staan er al ankerpunten op de
boulevard die evt. hergebruikt zouden kunnen worden.
Om tot een goed
eindproduct te komen is het zaak om een product te ontwerpen dat rericht is op
de mens, de gebruiker. Daarnaast moet ik er ook voor zorgen dat het product de
weersomstandigheden kan overleven, dit kan berijkt worden door beton,
gepoedercoat metaal of geoxideert aluminum te gebruiken. Voor de
verbindingsstukken is roestvrijstaal aan te raden. Qua vormgeving moet de
vormfamilie een aanvulling vormen voor de boulevard, dit kan berijkt worden
door het DNA van Vlissingen aan te houden, of een nieuwe stap te zetten binnen
dit DNA en een nieuw vormaspect toe te passen. De levensduur van dit ontwerp
wil ik op 10 jaar stellen. Voor de meeste materialen die voorkomen in
straatmeubilair zijn duurzaamheids criteria opgesteld. Door deze aan te houden
kan ik ervoor zorgen dat het kwadrant ecologie niet verloren gaat.
Modulairiteit is ook heel belangrijk voor dit project, vooral omdat het
meubilair dan kan worden aangepast naar de situatie waarin het geplaatst word.
Ontwerpvisie:
Een modulair
opgebouwde vormfamilie straatmeubilair met het DNA van Vlissingen. Dat is wat
ik wil gaan ontwerpen. Het is vooral van belang om de goede balans te vinden
tussen kostprijs, vormgeving en functionaliteit. Door het zoute klimaat in
Vlissingen is het ook van belang om materialen te gebruiken die dit kunnen
weerstaan. De focus van dit project wil ik leggen bij gebruiksgemak en
vormgeving, daar dit de punten zijn waar de opdrachtgever het meest van terug
wil zien.
Mindmap artikel 2
De foutbomen: 
De schets van het
verbeterpunt
